Ocet winny wytwarzany jest z winogron czerwonych, różowych, białych…, każdy z nich ma właściwości zdrowotne, więc warto go mieć i warto go sobie zrobić samemu, w domu.
Trochę o początkach powstania i stosowania octu winnego – już w czasach starożytnych był ceniony ze względu na swoje właściwości, a używano go do konserwowania mięs, konserwowania żywności, gaszenia pragnienia, środka dezynfekującego czy antybiotyku. Hipokrates zalecał stosowanie go w przypadku kaszlu, stanów przeziębienia, leczenia ran. Ludzie używali go również do leczenia grzybicy, brodawek, infekcji ucha, walki z wszami.
Warto więc, abyśmy czerpali z mądrości medycyny ludowej, gdzie ocet ten wykorzystywany był w leczeniu wielu różnych infekcji, co najważniejsze działał.
OCET WINNY – JAK POWSTAJE?
W warunkach domowych wykonanie octu jest bardzo proste. Poza tym mamy pewność, że nie ma w nim np. takich konserwantów, jak dwutlenku siarki, pirosiarczynu sodu czy pirosiarczyn potasu. Składniki te niestety nie są dla nas, mogą wywołać u nas wymioty, nudności, biegunki. Ocet winny jest produktem fermentacji winogron, zarówno białych, jak i czerwonych. Fermentacja odbywa się dzięki bakteriom z rodziny Acetobacteriace. Jeśli chodzi o stężenie procentowe octu winnego waha się między 2, a 11%, co zależy od owoców, zawartości fruktozy w nich i czasu fermentacji. Jeżeli fermentacja jest dłuższa ocet będzie mocniejszy i bardziej kwaskowy, a jeżeli krótsza to ocet jest słabszy i bardziej słodki.
RÓŻNICE MIĘDZY OCTEM WINNYM, A OCTEM SPIRYTUSOWYM
Jeśli chodzi o różnice między octem winnym, a octem spirytusowym to nie ma sensu. Dlaczego? Ocet winny jest naturalnym octem, pełnym składników odżywczych (witaminy, związki mineralne: witaminy A, C, polifenole, fluor, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo, chlor, cynk, mangan, kwas mlekowy, winowy, octowy, pantotenowy) z surowca z którego jest wykonany. Ocet spirytusowy natomiast jest jałowy, czyli nie zawiera składników odżywczych (bardziej sprawdzi się w naszym domu w celach higienicznych, podczas prac porządkowych). Czyli ocet winny powstaje w wyniku fermentacji octowej, a ocet spirytusowy otrzymujemy w wyniku fermentacji octowej alkoholu, a następnie rozcieńczonego wodą destylowaną. Krótko mówiąc ocet spirytusowy – stołowy jest wytwarzany z alkoholu etylowego, a winny z kiści winogrona. Winny ocet jest zdecydowanie delikatniejszy niż spirytusowy. Zawartość mikro i makroelementów octu winnego sprawia, że będzie on zmieniał walory smakowe potrawy, ale i pozytywnie wpływał na zdrowie i jego utrzymanie.
TAK WIĘC, JAK DZIAŁA OCET WINNY NA NASZ ORGANIZM?
Jakie tajemnice kryje w sobie to „fermentowane cudeńko”?
WŁAŚCIWOŚCI ZDROWOTNE:
– wspomaga trawienie, stymuluje wydzielanie soków żołądkowych, wspiera funkcje układu pokarmowego, w tym wątroby (warto dodawać go do potrwa ciężkostrawnych)
– hamuje apetyt, wspomaga prawidłowy metabolizm tłuszczów i węglowodanów
– działa bakteriobójczo („dezynfekuje” przewód pokarmowy ze szkodliwych bakterii)
– dzięki zawartości antyoksydantów spowalnia proces starzenia (niweluje plamy starcze, przebarwienia, hamuje powstawanie zmarszczek, utrzymuje elastyczność skóry
– redukuje oznaki cellulitu
– wspomaga leczenie infekcji dróg moczowych
– łagodzi objawy dny moczanowej, RZS (reumatoidalnego zapalenia stawów)
– wspomaga leczenie infekcji gardła, migdałków (płukanki)
– wzmacnia układ odpornościowy
– obniża poziom cholesterolu we krwi i zmniejsza ryzyko powstawania miażdżycy, chorób serca
– wspomaga regulację ciśnienia krwi (zawartość potasu)
– pomaga w walce z żylakami (smarowanie stóp)
– zwiększa stopień wchłanialności wapnia i magnezu dzięki zawartości kwasu octowego
– oczyszcza organizm z toksyn
– wspomaga leczenie grzybicy
– pomocny w leczeniu anemii
– pomocny w walce z wszami
ZASTOSOWANIE WEWNĘTRZNE:
Ocet winny ma szerokie zastosowanie w kuchni, między innymi do przygotowywania:
– sosów vinegrette, innych sosów sałatkowych na bazie jogurtu naturalnego, śmietany czy kefiru
– marynaty do mięs
– zup (np. żurek, barszczyk itp.)
– dań gulaszowych
– surówek
– sałatek z kapusty białej, czerwonej, buraczków, ogórków itp., obłędna kapusta piklowana
– galaretek z czerwonych owoców (porzeczek, żurawiny, czerwonego agrestu, wiśni)
– sosu słodko – pikantnego (chutney)
ZASTOSOWANIE ZEWNĘTRZNIE:
– łagodzi bóle głowy – okłady na obolałe miejsca
– dezynfekowanie ran, skaleczeń – środek odkażający
– łagodzi oparzenia (zapobiega powstawaniu pęcherzy)
– tonik na skórę (eliminuje łojotok skóry)
– regeneracja stanu paznokci (zapobieganie rozdwajaniu, połysk)
– inhalacje – w przypadku przeziębienia ( proporcje 1-1, woda i ocet, podgrzewać do 85 st. C, parę minut pod kocem, stosować przez 10 dni)
– ból zęba – zwilżony wacik octem przyłożyć na bolące miejsce (zmieniać co 10 minut, aż do zaniku bólu)
– bóle stawów – (stężenie 2 octu:1 oliwy), kompresy na bazie octu winnego z oliwą z oliwek, przez 30 minut
– problemy z wypróżnieniem – stosować 2 łyżki stołowe octu winnego na 1 szklankę ciepłej (nie gorącej) wody
– łagodzenie objawów dny moczanowej – proporcja octu i wody 1:1, przykładać na niepokojące miejsce na noc przez 14 dni
– żylaki – smarowanie stóp na noc czystym octem winnym
– ciągły szum w uszach – mieszanka do picia – ocet 2 łyżeczki, miód 1 łyżeczka, woda 1 szklanka, 3x dziennie z posiłkami przez 21 dni
– trądzik – smarować skórę octem 1 x w tygodniu
– poprawa kondycji włosów – stosowanie płukanki wzmacnia włosy, wygładza i dodaje blask
Przeciwwskazania do stosowania octu winnego:
- alergia
- wrzody
- indywidualna nietolerancja
- zapalenie wątroby
- zapalenie układu moczowo-płciowego podczas zaostrzenia
- zapalenie trzustki
- zapalenie żołądka o wysokiej kwasowości
Są dwa sposoby na wykonanie octu winnego, pierwsza to wykonanie go z kiści winogron, a druga z wina. Proponuję wykonanie octu na bazie świeżych winogron, dlatego, że miałam dostęp do ich większej ilości z własnego ogrodu. Natomiast, gdy nie masz winogron wykonaj go po prostu z wina.
PRZEPIS NA OCET WINNY Z WINA:
Wlewamy wino do szklanego słoja i zakrywamy go bawełnianą ściereczką.
Tak przygotowane naczynie pozostawiamy w ciemnym, chłodnym miejscu na ok 5 tygodni.
Przez ten czas wytworzy się kwas octowy, wino więc skwaśnieje.
Wlewamy zawartość do szklanej butelki i zamykamy korkiem, nie zakręcamy metalową zakrętką.
PRZEPIS NA OCET WINNY ZE ŚWIEŻYCH WINOGRON:
SKŁADNIKI:
1 kg owoców
1 litr wody
3 łyżki cukru
WYKONANIE:
1. Myjemy szklane naczynie, wyparzamy dokładnie.
2. Owoce obrywamy i miażdżymy w rękach.
3. Wrzucamy wszystko do słoja (naczynia szklanego) i zalewamy ostudzoną, przegotowaną, posłodzoną wodą wg podanych składników.
4. Mieszamy wszystko drewnianą łyżką i przykrywamy bawełnianą ściereczką.
5. Odstawiamy w ciepłe miejsce na okres ok. 3 tygodni.
6. W ciągu tego okresu, zwłaszcza w pierwszych 7 dniach mieszamy codziennie drewnianą łyżką.
Pod koniec tego okresu, na powierzchni może utworzyć się tzw „matka octowa” (galaretowata substancja), która jest dobrym objawem prawidłowego procesu fermentacji żywego octu winnego. Ocet powinien mieć aromatyczny, kwaskowy zapach i posmak.
7. Po ok. 3 tygodniach zlewamy ocet do szklanych butelek, najlepiej zakorkowanych prawdziwym korkiem.
Nie używamy metalowych zakrętek!
Teraz już możemy używać octu winnego lub przechowywać go do kilku miesięcy.
Ważne – należy pamiętać, że ocet winny posiada właściwości lecznicze, gdy stosujemy go w rozsądnych ilościach, dodając do posiłków, zaś nadmiar może być szkodliwy i nie będzie wskazany. We wszystkim ważny jest umiar!